
Promieniowanie kosmiczne pozwoliło na dokładne datowanie prehistorycznej wsi z Grecji
22 maja 2024, 08:13Po raz pierwszy udało się datować prehistoryczną osadę wczesnych rolników z dokładnością do 1 roku. Dokonali tego naukowcy z Uniwersytetu w Bernie, którzy podczas prac w osadzie na północy Grecji wykorzystali zarówno pierścienie drzew, z których wzniesiono budynki, jak i nagły wzrost kosmicznego radiowęgla, do którego doszło w 5259 roku p.n.e. Dzięki ich pracy osada może stać się punktem referencyjnym dla datowania wielu innych stanowisk na południowym-wschodzie Europy.

Najdłużej żyjący kręgowiec na Ziemi
12 sierpnia 2016, 09:10Rekin grenladzki to najdłużej żyjący kręgowiec na Ziemi. Najnowsze badania dowodzą, że zwierzę to może żyć ponad... 400 lat. Samice osiągają dojrzałość płciową dopiero w wieku 156 lat.

Już 30 000 lat temu ludzie „wykupowali ubezpieczenia” od suszy
11 marca 2020, 05:51Łowcy-zbieracze zamieszkujący pustynię Kalahari dobrze wiedzą, że susza czy wojna może zagrozić ich istnieniu. Dlatego też starają się nawiązywać przyjazne kontakty z bliższymi i dalszymi sąsiadami, by w razie wystąpienia problemów móc wejść na ich terytorium w poszukiwaniu wody i pożywienia

Izotop srebra opowiada historię powstania Ziemi
18 maja 2010, 20:58Co nam może powiedzieć o historii Ziemi zwykły - choć rzadki - pierwiastek? Jeśli wiemy, jak powstawał i jeśli dowiemy się, jak zmienia się jego ilość w skałach ziemskich i pozaziemskich - powie nam bardzo wiele.

Tajemniczy nadmiar berylu-10. Kosmiczna katastrofa czy zmiana prądów wokół Antarktydy?
11 lutego 2025, 08:22W próbkach pobranych z dna Pacyfiku występuje niespodziewanie dużo berylu-10, informują naukowcy z Niemiec i Australii. Ten rzadki izotop powstaje w atmosferze pod wpływem promieniowania kosmicznego i dostarcza cennych informacji na temat geologicznej historii Ziemi. Jego większa od spodziewanej akumulacja na dnie oceanu może mieć związek ze zmianami prądów lub zjawiskami astrofizycznymi, które miały miejsce około 10 milionów lat temu. Nadmiarowy beryl może być znacznikiem, dzięki któremu będziemy mogli bardziej precyzyjnie opisać historię geologiczną naszej planety.

NCBJ zapleczem badawczym Komisji Europejskiej
8 lutego 2017, 12:38Narodowe Centrum Badań Jądrowych podpisało umowę o współpracy ze Wspólnym Centrum Badawczym (Joint Research Centre, JRC) będącym jedną z Dyrekcji Generalnych Komisji Europejskiej

CERN i Argonne szukają początków ciężkich jąder
1 kwietnia 2020, 05:20Jedną z największych tajemnic fizyki jądrowej jest odpowiedź na pytanie, dlaczego wszechświat jest zbudowany z takich a nie innych pierwiastków. Dlaczego nie z innych? Naukowców szczególnie interesują procesy fizyczne stojące u podstaw powstania ciężkich pierwiastków, jak złoto, platyna czy uran

Anihilacja nie taka prosta
31 grudnia 2010, 19:37Model antymaterii, w tym jej anihilacji ze „zwykłą" materią wydawał się prosty i zrozumiały. Aż do czasu eksperymentów, jakie w CERN przeprowadził międzynarodowy zespół, bombardując cząsteczkowy wodór wolnymi antyprotonami.

W jądrze Ziemi mogą występować olbrzymie ilości helu
26 lutego 2025, 12:06Hel jest, po wodorze, najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem we wszechświecie. Jest jednak najmniej aktywnym pierwiastkiem chemicznym, dlatego też niemal cały hel, który mógł kiedykolwiek istnieć na Ziemi uleciał w przestrzeń kosmiczną, gdyż nie utworzył związków z żadnym innym pierwiastkiem. Taki przynajmniej pogląd panował do tej pory, a teraz może się on zmienić. Naukowcy z Japonii i Tajwanu wykazali właśnie, że w warunkach wysokiego ciśnienia hel może wiązać się z żelazem, co może oznaczać, że olbrzymie ilości helu występują w jądrze Ziemi.

KATRIN niemal gotowy do pomiaru masy neutrina
3 lipca 2017, 13:52Inżynierowie zakończyli prace nad budową KATRIN (Karlsruhe Tritium Neutrino) i w przyszłym roku naukowcy rozpoczną rejestrowanie pierwszych danych, których celem jest określenie masy jednej z najbardziej nieuchwytnych cząstek we wszechświecie – neutrina.